نکاتی که پیامبر به حضرت علی (ع ) و فاطمه (س ) در شب عروسی گفتندچ
از پیامبر اسلام درباره همسرداری چند وصیت نقل شده است. یکی از وصیتهایی که آن حضرت به علی(ع) با این عبارت آغاز میشود: یا علی! اذا دخلت العروس بیتَکَ فاخلَع خُفَّیها حین تجلِسُ... ، (منلایحضره الفقیه، ج 3، ص 358، باب النوادر که باب 178 میباشد، ح 1، مسلسل 1712، چاپ پنجم، 1361، 4 مجلدی، قطع وزیری -جواهرالکلام، ج 29، ص 61، س 3، کتاب النکاح، کراهة الجماع فی اوقات ثمانیة).
احکامی که این حدیث بیان کرده عبارتند از:
1- درآوردن کفشهای عروس هنگام وارد شدن او به خانه شوهر، شستن پاهای عروس و انداختن آب از دم در خانه تا آنجا که میتوانی بیندازی.
2- در هفته اول عروسی، خودداری کردن عروس از خوردن سرکه، سیب ترش، لبنیات و کشنیز.
3- اموری که در زناشویی مکروه است: نزدیکی با همسر بعد از ظهر، سخن گفتن در وقت نزدیکی با همسر، نگاه کردن شوهر به جایگاه مخصوص زن در وقت نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر به عشق همسر مرد دیگر، قرآن خواندن در حال جنابت، عریان بودن زن و شوهر در وقت نزدیکی، ایستاده نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر در شب عید قربان، نزدیکی با همسر در زیر درخت میوهدار، نزدیکی کردن در زیر نور آفتاب،نزدیکی بین اذان و اقامه نماز، بدون وضو با همسر حامله نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر در نیمه شعبان، نزدیکی با زن دو روز مانده به آخر ماه،نزدیکی در پشت بام، نزدیکی در شب سفر.
4- مواردی که نزدیکی با همسر مستحب است: نزدیکی با همسر شب دوشنبه، سهشنبه، پنجشنبه، روز پنجشنبه، شب جمعه، شب جمعه بعداز نماز عشاء.
5- در پایان دوباره به یکی از مکروهات اشاره میکند و میگوید: در ساعت اول شب نزدیکی با همسر مکروه است.
توجه داشته باشید که این نهیها همه به معنای مکروه بودن است نه حرام بودن. بررسی
در بررسی این حدیث باید به این چند مطلب توجه کرد: شیخ صدوق این حدیث را از ابیسعید خدری نقل کرده است و طریق شیخ صدوق به ابیسعید خدری صحیح نیست بلکه ضعیف است، (جامعالرواة، ج 2، ص 543، ستون دوم).بنابراین بر پایه این حدیث نمیتوان فتوا داد.
صاحب جواهر درباره این حدیث میگوید: و فی خبر الوصایا ، (جواهر، ج 29، ص 61، س 3) این میرساند که خبر ضعیف است وگرنه میگفت: فی صحیح ابی سعیدالخدری و یا میگفت: فی موثق ابی سعید الخدری .
شهید ثانی در مسالک میگوید: در این حدیث نشانههای وضع به چشم میخورد، (همان، ص 62). مقصود از وضع این است که این حدیث را ساختهاند و از پیامبر خدا نیست.
صاحب وافی هم به این حدیث اعتماد ندارد و میگوید: بوی ساختگی میدهد چون پیامبر اکرم با حضرت علی(ع) به این صورت سخن نمیگوید، (همان).
صاحب جواهر از این حدیث دفاع میکند و میگوید: ممکن است که این تعبیرهای نامناسب از راویها باشد نه از خود پیامبر اکرم و در پایان میگوید: مسأله کراهت زیاد تحقیقات نمیخواهد، (همان) ولی حق این است که اگر مسألهای براساس اصولعلمی ثابت نشود نمیتوان آن را به اسلام نسبت داد گرچه از مکروهات و مستحبات باشد
از پیامبر اسلام درباره همسرداری چند وصیت نقل شده است. یکی از وصیتهایی که آن حضرت به علی(ع) با این عبارت آغاز میشود: یا علی! اذا دخلت العروس بیتَکَ فاخلَع خُفَّیها حین تجلِسُ... ، (منلایحضره الفقیه، ج 3، ص 358، باب النوادر که باب 178 میباشد، ح 1، مسلسل 1712، چاپ پنجم، 1361، 4 مجلدی، قطع وزیری -جواهرالکلام، ج 29، ص 61، س 3، کتاب النکاح، کراهة الجماع فی اوقات ثمانیة).
احکامی که این حدیث بیان کرده عبارتند از:
1- درآوردن کفشهای عروس هنگام وارد شدن او به خانه شوهر، شستن پاهای عروس و انداختن آب از دم در خانه تا آنجا که میتوانی بیندازی.
2- در هفته اول عروسی، خودداری کردن عروس از خوردن سرکه، سیب ترش، لبنیات و کشنیز.
3- اموری که در زناشویی مکروه است: نزدیکی با همسر بعد از ظهر، سخن گفتن در وقت نزدیکی با همسر، نگاه کردن شوهر به جایگاه مخصوص زن در وقت نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر به عشق همسر مرد دیگر، قرآن خواندن در حال جنابت، عریان بودن زن و شوهر در وقت نزدیکی، ایستاده نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر در شب عید قربان، نزدیکی با همسر در زیر درخت میوهدار، نزدیکی کردن در زیر نور آفتاب،نزدیکی بین اذان و اقامه نماز، بدون وضو با همسر حامله نزدیکی کردن، نزدیکی با همسر در نیمه شعبان، نزدیکی با زن دو روز مانده به آخر ماه،نزدیکی در پشت بام، نزدیکی در شب سفر.
4- مواردی که نزدیکی با همسر مستحب است: نزدیکی با همسر شب دوشنبه، سهشنبه، پنجشنبه، روز پنجشنبه، شب جمعه، شب جمعه بعداز نماز عشاء.
5- در پایان دوباره به یکی از مکروهات اشاره میکند و میگوید: در ساعت اول شب نزدیکی با همسر مکروه است.
توجه داشته باشید که این نهیها همه به معنای مکروه بودن است نه حرام بودن. بررسی
در بررسی این حدیث باید به این چند مطلب توجه کرد: شیخ صدوق این حدیث را از ابیسعید خدری نقل کرده است و طریق شیخ صدوق به ابیسعید خدری صحیح نیست بلکه ضعیف است، (جامعالرواة، ج 2، ص 543، ستون دوم).بنابراین بر پایه این حدیث نمیتوان فتوا داد.
صاحب جواهر درباره این حدیث میگوید: و فی خبر الوصایا ، (جواهر، ج 29، ص 61، س 3) این میرساند که خبر ضعیف است وگرنه میگفت: فی صحیح ابی سعیدالخدری و یا میگفت: فی موثق ابی سعید الخدری .
شهید ثانی در مسالک میگوید: در این حدیث نشانههای وضع به چشم میخورد، (همان، ص 62). مقصود از وضع این است که این حدیث را ساختهاند و از پیامبر خدا نیست.
صاحب وافی هم به این حدیث اعتماد ندارد و میگوید: بوی ساختگی میدهد چون پیامبر اکرم با حضرت علی(ع) به این صورت سخن نمیگوید، (همان).
صاحب جواهر از این حدیث دفاع میکند و میگوید: ممکن است که این تعبیرهای نامناسب از راویها باشد نه از خود پیامبر اکرم و در پایان میگوید: مسأله کراهت زیاد تحقیقات نمیخواهد، (همان) ولی حق این است که اگر مسألهای براساس اصولعلمی ثابت نشود نمیتوان آن را به اسلام نسبت داد گرچه از مکروهات و مستحبات باشد